اگر چه بیشتر هنرمندان برای دل خویش با حداقل امکانات دست به خلق آثار بزرگی زده اند اما در بسیاری از موارد نیز مشاهده شده که این هنرمندان با بکارگیری ذوق و استعداد هنری خویش در سایر امور اجتماعی نیز موفق و گاهاَ از نوابغ و افراد تاثیرگذار در مشاغل خویش می باشند. از این رو « مهرنگار» قصد دارد در شماره های آتی خود به معرفی بیشتر این عزیزان و حرفه های آنها پرداخته تا شاید الگویی برای دیگر عزیزانی باشند که در ابتدای راه می باشند. از همین رو در این شماره با یکی از هنرمندان موفق شهر همدان به گفتگو نشسته ایم که خلاصه ای از آن به شرح ذیل ارائه می گردد.
- در ابتدا ضمن معرفی در مورد سوابق فعالیت های هنری خویش بیشتر صحبت کنید .
سید امیر عباس حجازی هستم ، فارغ التحصیل سال ۸۱ دانشکده معماری همدان که از سال ۷۸ نیز همزمان با دوره تحصیل در حوزه معماری داخلی با بخشهای خصوصی و دولتی همکاری دارم اما در حوزه فرهنگی هنری علاوه بر نوازندگی موسیقی ، حدود ۵ سال در خدمت صدا و سیمای مرکز همدان بودم که فعالیت هایی همچون مجری شبکه همدان و چند برنامه شبکه سه و اجرای چند برنامه برای شبکه جامه جم همچنین گزارشگر وگوینده چند برنامه رادیو و این اواخر هم تهیه کنندگی برنامه هایی متناسب با حوزه های معماری و ساختمان را در سیمای همدان برعهده داشته ام.
دلایل تمایل شما به معماری داخلی چه بود ؟
باتوجه به اینکه تحصیلاتم در رشته معماری بود آرام آرام وارد حوزه کارهای متداول و عمومی ساختمان همچون طراحی ، نظارت و غیره شدم تا اینکه بعداَ متوجه شدم که در حوزه معماری داخلی نیازهای بیشتری بخصوص در بخش طراحی جزئیات داخلی وجود دارد بنابراین وارد حوزه معماری داخلی شده و از سال ۱۳۹۰ نیز با تاسیس دفتر معماری «لوتوس» بصورت حرفه ای در این بخش فعالیت داریم.
- از اولین پروژه طراحی که داشتید خاطره ای دارید ؟
اولین طراحی داخلی بنده خیلی ساده و اتفاقی و طراحی یک میز کار عینک فروشی برای یکی از دوستان بود . این جرقه ای شد که بعداَ هم موارد مشابه بیشتری از جمله کمد و دکورهای دیگر را داشته باشم تا اینکه با دخیل دادن نور ، رنگ و … همچنین استفاده از متریال های مختلف با دسته بندی های مختلف بیشتری نیز در این حرفه آشنا شدم.
- تعریف شما از هنر معماری و بخصوص معماری داخلی چیست ؟
در حقیقت معماری یک جنبه عمومی از روابط و عملکرد ریز فضاها با همدیگر بوده که در نهایت پلان را تشکیل می دهد لذا ما یک پلان خوب را یک طراحی مناسب میگوئیم به عبارتی دیگر معماری یک بازی استادانه با ریز فضاها و احجام همچنین قرارگرفتن عملکرد های مناسب در یک فضا با خروجی مناسب است از طرفی دیگر معماری دارای شاخه های متعددی بوده که یکی از آنها و شاید مهمترین آن معماری داخلی است که هدف از آن بهبود عملکرد فیزیکی و روانی و دستیابی به اصول زیباشناسی فضای داخلی است. این مهم بر ۹ اصل استوار است :
- فرم ۲٫ رنگ ۳٫ بافت ۴٫ نور ۵٫ بازشوها ۶٫ خط دید در فضا ۷٫ مبلمان ۸٫ عملکرد فضایی و محدودیتها ۹٫ مقیاس در فضا
- هنر معماری از چه زمانی شکل گرفت ؟
معماری از زمانی شکل گرفت که بشر از غار نشینی خارج شده و احساس کرد برای ادامه حیات نیازمند سکونت و سرپناه می باشد سپس در کناراین سرپناه به مرور اتاق ها ، سایر اجزا و نیازها ساخته شد بنابراین هنر معماری از بدو خلقت بشر تشکیل و سپس با توجه به احساس نیاز ها و ظهور تکنولوژی های جدید رشد و توسعه یافته است .
- به عقیده شما راز ماندگاری بناهای دوره های قدیمی را در چه چیزی باید جستجو کرد ؟ (تفاوت های معماری سنتی و معاصر)
ماندگاری بسیاری از معماری های ساخته شده در دوره های تاریخی گذشته بخصوص از دوره صفویه به بعد بدلیل معماران و طراحان زبردستی می باشد که ضمن رعایت همه اصول و فنون تخصصی زمان خود، هدفمند کارکرده و از تجمل گرایی بدور بوده و از مصالح پایا و بومی استفاده کرده اند که بر عمر و دوام این بناها افزوده است در حالیکه امروزه بسیاری از مصالح مصنوعی بوده و اگر چه بومی هم داریم ولی خیلی کمتر از زمان های گذشته می باشد. از طرفی دیگر در اکثر طراحی های گذشته ریشه های اعتقاداتی ، مذهبی و بومی به روشنی مشخص است اما امروز یا وجود نداشته و یا خیلی کمرنگ تر شده است البته این امر به معنای کمرنگ شدن جنبه های دینی و اعتقادی جامعه نبوده بلکه امروز در حوزه طراحی های داخلی به این موضوع کمتر پرداخته می شود مگر در فضاهایی مثل مساجد و غیره که شاخصه های معنوی و دینی غالب تر باشد .
- برای اعتلای فرهنگ یک جامعه متناسب با تمام اجزا و افراد تشکیل دهنده آن وجود معماری و زیر مجموعه آن معماری داخلی امری جدا نشدنی و اجتناب ناپذیر است
- از دیدگاه شما ارتباط معماری داخلی و فرهنگ جوامع چگونه است ؟
برای اعتلای فرهنگ یک جامعه متناسب با تمام اجزا و افراد تشکیل دهنده آن وجود معماری و زیر مجموعه آن معماری داخلی امری جدا نشدنی و اجتناب ناپذیر است از این رو هر چقدر در فضاهای داخلی ما معماری داخلی ریشه دار ، پایا و بر اساس فرهنگ غنی وجود داشته باشد مطمئناَ جامعه را به سمت سوی تعالی خواهد برد و مردم ما با این فرهنگ خودشان را تطبیق می دهند .
- شرایط و وضعیت معماری داخلی در همدان را چگونه ارزیابی می کنید؟
اگر ۱۰ یا ۱۵ سال پیش صحبت از معماری داخلی در همدان می شد ، موضوع غریب و نا آشنایی بود اما با گذشت زمان مردم بیشتر احساس نیاز کرده و متوجه شدند که معماری داخلی امری تخصصی بوده که علاوه بر بحث طراحی و تئوری نیازمند پیاده سازی و اجرای مناسب نیز می باشد . در ادامه تقاضا و عرضه هم جلو رفت که ما هم بلحاظ تخصصی بیشتر تلاش کنیم و با بهره گیری از سبک های جدید و متریالهای نوین ، سعی کنیم در ایجاد تحول در بخش معماری داخلی متناسب با خواستگاه های کارفرمایان گام برداریم.
- معیارهای کاری شما چیست ؟ (مدرن ، اصیل یا برحسب درخواست مشتری)
تمامی طراحی های ما بر اساس اصول و قواعد و همچنین سبک و سیاق و اصول فرهنگی استوار بوده وهمیشه تلاش داریم از معماری ایرانی و سنتی پیروی کنیم بنابراین تمام سعی ما در مجموعه « گروه معماری لوتوس» بر این استوار است که اصالت جزو جدایی ناپذیری در طراحی و معماری داخلی باشد.
- بیشتر پروژه های شما در چه بخش هایی بوده و آیا تاکنون طراحی مراکز فرهنگی هم داشته اید؟
تاکنون پروژه ای که مربوط به مراکز فرهنگی باشد ، نداشته ایم و بیشتر مراکز تجاری، اداری، ورزشی ، مسکونی و یا هتل بوده اند.
- مجموعه عین القضات بیشتر شبیه برج مراقبت فرودگاه است تا یادمان شخصیتی فرهنگی
- طراحی های مجموعه های فرهنگی همدان مورد رضایت جامعه نبوده و اکثراَ از طراح یا مسئولان مربوطه نارضایتی هایی وجود دارد ، نظر شما در این باره چیست ؟
باتوجه به اینکه اکثر طراحان محترم شهر همدان را می شناسم و با آنها ارتباط دارم ، از دید گاه من هر دو مقصر هستند مثلاَ در مجموعه عین القضات بیشتر شبیه برج مراقبت فرودگاه می باشد تا یادمان شخصیتی فرهنگی ، در مرحله اول طراح مقصر است بعد کارفرما و شهرداری که این کوتاهی هم به روابط موجود بین آنها در آن زمان بر می گردد یا در مجتمع شهید آوینی طرح اولیه آن چیزی نیست که اکنون اجرا شده است اگر چه مهندس آن شخص با تجربه ای هم هست اما به دلیل عدم بودجه و یک سری شرایط دیگر، طرح هنری اولیه پیاده نشد اما در برخی از پلان های آن معماری ایرانی دیده می شود بخصوص ورودی هشتی و …. اما بطور کلی در طراحی فرهنگسراها، جزئیات باید با کلیات همسان باشد لذا نمیتوان جزئیات را کار نکنیم ولی کل سر جای خودش باقی بماند.
- آیا معماری داخلی در همدان به معنای واقعی جا افتاده است؟
در سال های اخیر با توجه به وضعیت درآمد اجتماعی و تحریم ها دربخش های مسکونی و اداری کمتر شده اما در کل در حال رشد می باشد. چون بخشی غیر ضروری محسوب می شود ، نسبت به زندگی عمومی جامعه زمانی نهادینه و رونق یافته و جزو ضروریات محسوب می شود که رفاه اقتصادی حاصل و جامعه درآمد مناسب و آرامش فکر داشته همچنین سطح فرهنگ اجتماعی نیز بالاتر رفته باشد . چرا که معماری داخلی مطلوب افراد و شخصیتهایی است که علاوه بر دارا بودن شرایط مطلوب مالی از فرهنگ و شعور بالایی در این زمینه نیز برخوردار باشند.
- مهمترین مشکلات و مسائل فرا روی هنر معماری در همدان از دیدگاه شما کدامند ؟
خواسته های سازمان نظام مهندسی و شهرداری است و تا زمانیکه در سازمان نظام مهندسی، برای معماری داخلی تعریفی وجود نداشته باشد و صرفاَ بلحاظ حق امضاء مطرح باشد جایی برای معماری داخلی و امثال من و بزرگان بنده وجود ندارد که بخواهند کار کنند. در شهرداری هم تا زمانیکه بحث های درآمد زایی مطرح باشد به معماری داخلی اهمیتی داده نمی شود این خلاء ها باعث گردیده که مشتریان معماری داخلی را صرفاَ بخش های خصوصی وکارفرمایان شخصی تشکیل دهند. از طرفی دیگر معماری داخلی علم مطلق آکادمیک نیست و اگر با تجربه و علم روانشناسی همراه نباشد محکوم به مرگ فضاست لذا در حال حاضر بسیاری از دانشجویان و فارغ التحصیلان معماری در این حوزه مشغول کار هستند که شاید صرفاَ برای ورود به بازار کار باشد اما دربخش تخصصی افراد محدودی در همدان فعالیت دارند .
- سقف آرزوهای شما بعنوان یک هنرمند موفق کجاست ؟
از کودکی دوست داشتم مهند س ساختمان شوم که خداروشکر این اتفاق هم به نوعی رخ داده است اما وقتی وارد حوزه معماری داخلی شدم آرزو داشتم که بزرگترین آتلیه طراحی معماری همدان را داشته باشم خوشحالم که یک دفتر برای طراحی معماری داخلی دارم و خوشحال تر بخاطر اینکه همکاران خوبی دارم و مهمتر اینکه نه تنها سر بار دولت نشدم بلکه برای حدود ۳۰ نفر از همکارانم هم ایجاد شغل و اشتغالزایی کرده ام.